Zakaz stosowania kopciuchów:
- 2022 r. – woj. śląskie i podkarpackie,
- 2023 r. – woj. mazowieckie, łódzkie, świętokrzyskie, małopolskie,
- 2024 r. – woj. zachodniopomorskie, pomorskie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie, dolnośląskie, lubelskie,
- 2027 r. – lubuskie
- 2030 r. – opolskie
- nadal brak uchwał antysmogowych w woj. warmińsko-mazurskim i podlaskim.
Kopciuchy to przestarzałe, pozaklasowe kotły na paliwa stałe. Są to urządzenia o bardzo niskiej sprawności, które „puszczają z dymem” znaczną część energii zawartej w paliwie. Obecnie na rynek sprzedaży można wprowadzać jedynie kotły 5 klasy legitymujące się certyfikatem ekoprojektu (Ecodesign).
Czyste Powietrze i Stop Smog
Właściciele domów jednorodzinnych mogą sięgnąć po wsparcie w wysokości od 30-60 % kosztów kwalifikowanych na potrzeby wymiany urządzeń grzewczych poprzez przystąpienie do ministerialnego Programu Czyste Powietrze. Dodatkowo samorządy gminne, miejskie i związki samorządów mają możliwość przystąpienia do programu Stop Smog, dzięki czemu do niezamożnych mieszkańców trafią dotacje w wysokości do 90% kosztów kwalifikowanych, obejmujące wymianę ogrzewania i docieplenia domów. Jednak przepustką do programu Stop Smog są uchwały antysmogowe podjęte przez sejmiki poszczególnych województw.
Przymusowy kocioł gazowy – Europa rezygnuje, Polska wprowadza
W wielu województwach uchwały antysmogowe – podobnie jak Program Czyste Powietrze nakazują rezygnację z tańszej biomasy drzewnej na rzecz droższego ogrzewania gazowego (tam, gdzie istnieje możliwość instalacji przyłącza gazowego). Takie postępowanie jest niezrozumiałe, bowiem uzależnia od obcego paliwa, którego cena już teraz szybuje w górę, zaś od 2024 r. zostanie uwolniona dla gospodarstw domowych, co jak przewidują eksperci wywoła niekontrolowany wzrost rachunków za gaz. Polityka przymusowej gazyfikacji kraju budzi duże wątpliwości – Polska robi to, z czego rezygnuje się stopniowo w UE.
Zgoła odmienną politykę stosują inne kraje Europy, które odchodzą od gazu ziemnego. Przykładem są Niemcy, gdzie od 2025 roku każdy nowy budynek będzie obowiązkowo zasilany w min. 65 procentach energią odnawialną, a w niemieckim odpowiedniku Programu Czyste Powietrze preferowane są pompy ciepła i kotły na biomasę.
Infografika opracowana na podstawie materiałów Polskiego Alarmu Smogowego.